Güvercinlerde Yavru Verimi

Kümesimizdeki güvercinlerimizin arzuladigimiz yöndeki özelliklerini gelistirebilmek icin, yani en iyilerini secip, en iyilerinden yavrular elde etmek icin yavru veriminin bol olmasi gerekir. Yavru verimi denilince yilda cift basina yeme düsürdügümüz yavru sayisi kastedilmektedir. Eger bir üretim sezonunda cift basina ortalama yavru sayimiz 6 degilse kümesinizde bir problem var demektir. Üretim sezonu subat ile temmuz aylari arasidir. Subat ortasinda ciftlestirme, Subat sonu yumurtlama, mart ortasi yavrularin cikisi, nisan ortasi yeme düsmeleri ve asagi yukari her ay bir cift yavrudan temmuz ortasina kadar eder dört cift yavru. Elbetteki her ciftten sekiz yavru elde etmek mümkün degil. Dolayisiyla cift basina ortalama üc cift yavru diyoruz.

Düsük yavru veriminin cesitli nedenleri olabilir. Öncelikle en iyi sayida yavruya ulasabilmek icin önkosullar neler onlara bir göz atalim.

1. Kuşlara (Ana, Baba) Bağlı Nedenler:

a- Ana babaya bagli nedenlerin en basinda saglik gelmektedir. Ancak saglikli kuslardan saglikli ve yeterli sayida yavru elde edilebilir. Disi kusun cinsiyet organlari onun yumurtlamasi icin gerekli isleyise sahip olmalidir. Ayni zamanda erkegin cinsiyet organlari da yumurtayi dölleme yeteneginde olmalidir. Saglik ile ilgili konulari baska bir yazimda detayli olarak isleyecegim.
b- Ana ve baba yumurtlama gerceklestikten sonra onlarin üzerinde yatarak ve gerektiginde onlari cevirerek, bu yumurtalardan yavru cikmasi icin gerekli davranislari gösterme yeteneginde olmalilar.
c- Bildigimiz gibi yavrular ciktiktan sonra ilk günlerde kursak sütü ile beslenirler. Iste yine ana ve babanin süt salgilama yetenekleri yerinde olmalidir. Kursak sütü salgisi kus yaslandikca geriler. Dolayisiyla esler secilirken yasli kuslara genc eslerin verilmesine dikkat edilmelidir. Cift, yavrularina düskün olmali yani yavruya bakma özellikleri güclü olmalidir.

2. Çevreye Bağlı Nedenler:

a- Cevreye bagli nedenlerin basinda besleme gelmektedir. Üretim sezonu disinda özellikle disilerin yaglanmamasina dikkat edilmelidir. Bu nedenle kisin mümkünse agirlikli olarak arpa verilmelidir. Yemleme bir kez yapilmali ve kuslarin yiyebildikleri kadar arpa verilmelidir. Eger bugday veriliyorsa miktarini dörtte bir oraninda azaltiniz. Özellikle soguk günlerde veya uzunca ucuslar sonrasinda yemlerine bir miktar misir katiniz yada normalde verdiginiz yemden biraz fazlasini veriniz. Kuslarinizi ciftlestirmeden bir hafta önce, onlarin eni konu kizmalarini saglamak icin yemlerine fig, kirik bakla, burçak ve yemlik bezelye gibi proteinli daneler katiniz ya da dörtte bir oraninda pilic besi yemi veriniz. Yumurtlama sonrasinda bu tip yemlemeye devam ediniz. Yavrular 7-10 günlük olduktan sonra yemdeki proteinli dane oranini yada pilic besi yemini arttiriniz. Yem yanisira temiz ve berrak suda cok önemlidir. Mümkünse kümeste hergün taze su bulundurulmalidir.

b- En az besleme kadar kümesin havalanmasi ve günes olmasi da önemlidir. Hayvanlarin gübresinden dolayi kapali kümeslerde amonyak orani cok cabuk yükselir. Amonyak, özellikle nemli bölgelerde daha da büyük bir sorundur. Kuslarimizin üsümesinden korkmayalim. Kümeslerimizi elimizden geldigince iyi havalandiralim. Nem ve kötü hava soguga nazaran kuslarimizin daha büyük düsmanlaridirlar. Kümesimizde büyük havalandirma acikliklarinin olmasi ve özellikle iyi havalarda bunlarin acilmalari cok önemlidir. Diger zamanlarda da rüzgardan korumak yeterlidir. Kümesin havasinin kötü olmasinin diger bir nedeni de kümesin hayvan sayisina göre kücük olmasidir. Sevgili yetistiriciler, hayvan sayinizi kümesinize göre ayarlayiniz. Önemli olan kuslarimizin sayica fazla olmalari degil, kaliteli ve saglikli olmalaridir.

c- Yuvaliklar mümkün oldugunca büyük olmalidir. Yuvalıklar, yetistirdigimiz kuslarimizin büyüklüklerine bagli olarak en az 50 cm genisliginde, 40 cm derinliginde ve 30 cm yüksekliginde olmalidir. Yuvaligin icerisine ya tahtadan yada piyasada satilan yuvarlak plastik folluklardan koyunuz. Bunlar yavrularin temiz kalmasini, dolayisiyla kolay kolay hastalanmamasini saglar.

Sevgili güvercin severler, gördügünüz gibi basarili bir kümes yönetimine giden yol kolay degil. Elbetteki yukarida size önerdiklerimizi yapmak zorunda degilsiniz. Dedigim gibi bunlar öneri. Yavru veriminin nelere bagli oldugunu gördükten sonra eminim sizler de kendi kümesinizde düzeltmeniz gereken problemleri, bizim de önerilerimizi dikkate alarak kendi yöntemlerinize göre cözeceksinizdir.

Hazırlayan: Doç. Dr. Türker Savaş